Verborgen parels

Kaleidoscope Chamber Collective

Al 75 jaar brengt Kamermuziek Nijmegen kamermuziek van het hoogste niveau naar de Grote Zaal van Concertgebouw De Vereeniging. Kaleidoscope Chamber Collective hoort helemaal thuis in dit rijtje toppers. 

Kaleidoscope bracht een programma dat hen nauw aan het hart ligt naar Nijmegen. En dat kon je voelen. Van de eerste tot de laatste noot spatte het spelplezier ervan af. Met vier gevarieerde werken transporteerde het ensemble ons naar de klanken van hun vaderlanden. Dit programma representeert dan ook precies waar Kaleidoscope voor staat. In de eerste plaats streeft het ensemble ernaar Brits-Amerikaanse kamermuziek een podium te geven. Daarnaast stellen ze verborgen parels voor aan een breder publiek. Met meer dan achthonderd toeschouwers in de grote zaal van De Vereeniging zijn ze in dat laatste alvast glansrijk geslaagd. En van de eerste sprankelende noot tot de laatste weemoedige zucht pakten de musici die toeschouwers volledig in. 

Met Samuel Coleridge-Taylors energieke Pianotrio in e was de toon meteen gezet. Dit onbekende werk van een al even onbekende componist was een heerlijke ontdekking. Vanaf de eerste noot trok het ensemble mijn aandacht, en die zouden ze voor de komende anderhalf uur niet meer verliezen. Onmiddellijk viel ook de sterke communicatie tussen de musici op. Ze wisselden blikken uit, lachten naar elkaar en ademden als één geheel. De interpretatie van dit bruisende werk was, overigens net als de outfits van de uitvoerders, kortweg schitterend. 

Met het volgende werk toonde Kaleidoscope zich van een totaal andere kant. Amy Beach’s donkere Pianokwintet in Fis illustreert perfect de veelzijdigheid van het ensemble. Meteen laten de mysterieuze eerste klanken van haar kwintet de luisteraar lichtjes ontwricht achter. En dat gevoel bleef nazinderen. Deze driedelige klaagzang van de Amerikaanse componiste beklijfde jong en oud. 

Florence Price’s Elftentanz was dan weer een welkom intermezzo na Beach’s beladen werk. In dit lichtvoetige werk dartelden de klanken van de piano en één enkele viool door de zaal. Deze steeds wisselende bezetting van het ensemble is één van hun sterktes. Zo kreeg niet alleen elke musicus de kans om individueel te schitteren, maar zorgde het ook voor een grote variatie en balans in het programma. 

Edward Elgars kolossale Pianokwintet in a vormt de kers op de muzikale taart. De eerste viool werd tweede en de tweede werd eerste, Kaleidoscope toonde nogmaals hun grote flexibiliteit en vakmanschap. Hoewel dit Pianokwintet tot het standaard repertoire behoort in het Verenigd Koninkrijk, wordt het daarbuiten amper opgevoerd. Kaleidoscope toont ons nog maar eens welke pracht we mislopen. Opnieuw slaagt het ensemble erin onmiddellijk de onheilspellende sfeer te vangen. Met name de diepe klank van celliste Laura van der Heijden beklijfde tijdens haar dialoog met de andere strijkers. Ik werd op slag verliefd op haar warme c-snaar die de hele zaal vulde. De orkestrale klanken van dit statige werk leidden tot een overweldigende staande ovatie. 

 De toegift, een arrangement van Henry Mancini’s Moon River voor pianokwintet, was als een warme chocolademelk op een koude winterdag – Een gloed die zich van binnenuit verspreidt en een glimlach op je gelaat tevoorschijn tovert. De uitgelezen manier om terug bij zinnen te komen na Elgars ongeruste ondertoon.

masterclass
De masterclass die wij met ons Sonem Quartet de dag na het Vereeniging-concert van Kaleidoscope Chamber Collective kregen, was bijzonder inspirerend. Terwijl ze met ons op Mozarts Tweede Strijkkwartet in d werkten, kwamen wederom de sterktes van het ensemble naar voren. De verschillende leden van Kaleidoscope pikten op elkaar in en vulden elkaar perfect aan. Ze gaven ons niet enkel praktische feedback, maar ook een inkijk in hoe zij als ensemble functioneren. Hun inzichten over het repetitieproces en hoe je bepaald repertoire benadert, waren minstens even interessant als de specifieke muzikale opmerkingen. Opnieuw viel me op hoe gelijkgestemd Kaleidoscope is en hoeveel vreugde ze samen uitstralen. Van Laura’s mopjes tot Elena’s dance moves, de masterclass was doorspekt met enthousiasme en energie. Ze daagden ons uit om meer risico’s te nemen en toonden wat een wondere wereld er opengaat als je durft experimenteren.

Als afsluiter nog een laatste vrolijke noot: de warmte van het Nijmeegse publiek viel me telkens weer op. Zowel tijdens het concert van Kaleidoscope als tijdens de masterclass en het lunchconcert van Sonem Quartet, het publiek was enthousiast en ondersteunend. Wij als jong strijkkwartet voelden ons even welkom als de internationale topmusici van Kaleidoscope en dat was hartverwarmend. We blikken met Sonem dan ook voldaan terug op onze tweedaagse in Nijmegen!

Helena De Bruyn